Στ’ ακρωτήρι



                  
  Στ’ ακρωτήρι

Στ’ ακρωτήρι του έρωτα
Πάλι φέτος θυμήσου
Πως εκεί σε περίμενα
Και μετρούσα τα χρόνια…
Κι’ ο μικρός φαροφύλακας
Μου μιλούσε για σένα
Πως σ’  αντάμωσε μου’ λεγε
Πως ρωτούσες για μένα
Κι’ όλη η έγνοια σου ήτανε
Πότε θα’ρθει ο καιρός
Να ημερέψουν οι θάλασσες
Να στολίσεις το πλοίο
Με φεγγάρι αυγουστιάτικο
Με καρδιά γιορτινή.

Στ’ ακρωτήρι του έρωτα
Ήρθες μόνο για μένα
Κι’ έχω τάμα κι’ υπόσχεση
στην κυρά του πελάγου
Κάθε χρόνο τον Αύγουστο
Να της φέρνω σπονδή.

Παντάνασσα στην πλατεία Μοναστηρακίου…



Παντάνασσα στην πλατεία Μοναστηρακίου…

Ανήμερα της Κοίμησης … Δεκαπενταύγουστος! Κι’ αναρωτιέμαι βαδίζοντας αργά από Μοναστηράκι προς Θησείο πόση ευθύνη έχει ο καθένας από μας ξεχωριστά για την ασχήμια που μας περιβάλλει και σιγά σιγά μας πνίγει. Για την έλλειψη στοιχειώδους ορθόδοξου ήθους σε χώρους όπως ένα Βυζαντινό εκκλησάκι, που η θέα του και μόνο στάζει βάλσαμο σε ταραγμένους καιρούς όπως αυτοί που ζούμε.
Συλλογιέμαι συγκεκριμένα τι σχέση μπορεί να έχει η γλυκειά μορφή της Παναγίας ή των αγίων μας  με την επιθετική φάτσα του ιερέα της Παντάνασσας που με παρέπεμψε με την πρώτη ματιά στο Μεγάλο Ιεροεξεταστή γνωστής ταινίας. Δυστυχώς  ενισχύθηκε η άποψή μου περί Μεσαίωνα, όταν διέκοψε τη θεία λειτουργία και με το ύφος που δίνει η εξουσία στον άνθρωπο δίχως πνευματικότητα, επέπληξε κάποιον απ’ το ανομοιογενές εκκλησίασμα που χτύπησε  το κινητό του. «Εδώ είναι εκκλησία κι’ οποιανού  δεν του αρέσει να πάει έξω να μιλήσει… Ντροπή σας και άλλα παρόμοια» .Και λίγο αργότερα «Όποιος δεν έχει εξομολογηθεί, θα τον κάψει η μεταλαβιά…» .Κοίταξα γύρω μου για κάποια δευτερόλεπτα για να βεβαιωθώ σε ποιον αιώνα ζω και ν’ αποφύγω τη φωτιά της κόλασης που έβγαινε απ’ τα μάτια του…
Κατά τ’ άλλα ,Αρτοκλασία, Επιτάφιος τα Παναγίας, κίνηση του κεντρικού πολυελαίου, εντυπωσιακή συνέπεια στο Τυπικό.
Μέσα και έξω απ’ το εκκλησάκι, ψυχές διψασμένες γι’ αγάπη, ψυχές ναυαγισμένες, πεσμένοι συνάνθρωποί μας στα σκαλοπάτια, άστεγοι, εξαρτημένοι, εξαθλιωμένοι,  «εικόνες Θεού» ή «παιδιά ενός κατώτερου Θεού»…
Με την όποια ανεπαρκή μου θεολογική παιδεία ως πτυχιούχος θεολογικής Σχολής, μα με έντονα βιωμένη εκκλησιαστική μαρτυρία  στα παιδικά μου χρόνια, μακριά από ευσεβιστικά κατάλοιπα και προτεσταντίζουζες απόψεις περί δικαιώματος κριτικής του κλήρου, κραυγάζω μέσα απ’ αυτό το γραπτό… Ναι λοιπόν, αυτή η Εκκλησία δεν έχει λόγο στον κόσμο και δεν έχει θέση στις  καρδιές μας.
Ανακαλώντας το περιστατικό στη μνήμη μου αναρωτιέμαι πόσο αδικούμε το Θεό ανεχόμενοι να τον εκπροσωπούν κληρικοί σαν αυτόν της Παντάνασσας. Ενός ναού που η ιδιαιτερότητά του συγκλονίζει: Είναι μια «αγκαλιά» στην πιο βρώμικη ίσως πλατεία του κόσμου, σταυροδρόμι πολιτισμών ταυτόχρονα, μια πλατεία με τόσες αντιφάσεις ,στην Πλατεία Μοναστηρακίου… μια ανάσα απ’ τον Παρθενώνα.
Σε ποιο εκκλησίασμα απευθύνεται ο ύμνος για την Παναγία  που αντηχεί ακόμα στ’ αυτιά μου και μου φέρνει ρίγος… «Ο γλυκασμός των αγγέλων, των θλιβομένων  η χαρά…» αν όχι σ΄αυτούς τους καταφρονεμένους που ρίχνονται με πεινασμένο βλέμμα και ψυχή πάνω στα κοφίνια με τους άρτους, όχι για να πάρουν ευλογία όπως τόσες καλοβαλμένες γιαγιάγες  που τους σπρώχνουν με αηδία, μη λερώσουν τη γιορτή τους, μα για να σταθούν στα πληγιασμένα πόδια τους…
Θέλω να ελπίζω πως δεν είν’ αργά να διδάξουμε αυτή την τάξη των απαίδευτων κληρικών πως όσο περισσότερους κλυδωνισμούς δέχεται το πλοίο, τόσο περισσότερη ετοιμότητα και ευελιξία οφείλει να έχει ο κυβερνήτης. Όσο περισσότερο αγριεύει ο κόσμος γύρω, τόσο πρέπει να γλυκαίνουμ’ εμείς που μας δόθηκε η χάρη να μιλάμε για το Θεό. Όσο απελπίζεται  και ξεμακραίνει ο άνθρωπος, τόσο ανάγκη είναι να θυμάται ο ιερέας ότι στην ορθόδοξη παράδοση είναι ο « πατέρας», ο «ποιμένας», που νοιάζεται, κλαίει, μακροθυμεί.

Προφανώς υπάρχουν χίλιοι άλλοι τρόποι να στηρίξει κάποιος θεολογικά την αναγκαιότητα της μετάνοιας και την αξία των μυστηρίων. Και χωρίς αμφιβολία ,για όλους είναι εκνευριστικός ο ήχος του κινητού στην ώρα της λειτουργίας, ακόμα και στο σινεμά στο θέατρο, στη σύσκεψη.(εκτός κι’ αν είναι το δικό μας που σπεύδουμε ιδρωμένοι να δηλώσουμε πως ξεχαστήκαμε ή ήταν απόλυτη ανάγκη…).
Όμως.
Χρέος μας είναι να επεμβαίνουμε με όποιον τρόπο μπορούμε ,να διώχνουμε τη σκουριά απ’ τους θησαυρούς που κληρονομήσαμε και να διαφυλάξουμε την πίστη που υπηρετούν ευτυχώς χιλιάδες αγωνιστές παπάδες, ασκητικοί, καλλιεργημένοι ,με ορθόδοξο φρόνημα και λεβεντιά. Προφανώς δεν πλήττεται το κύρος της Ορθοδοξίας  απ’ την ύπαρξη  κληρικών που κατακεράυνωνε αιώνες πριν κι’ ο ιερός Χρυσόστομος με τον πύρινο λόγο του «Εκκαθαρίσατε την Εκκλησίαν από αναξίους κληρικούς…» .Όπως  δεν πλήττεται ο θεσμός της Δημοκρατίας απ’ την άνοδο του φασισμού σε όλα τα επίπεδα της ζωής μας. Οι καιροί είναι αιχμηροί κι’ οφείλουμε να αφυπνιστούμε για να αποκτήσουν οι λέξεις το αληθινό τους νόημα. Για να βρούμε κι’ εμείς το χαμένο, το αληθινό μας πρόσωπο.
Όσο κι’ αν μας χαλάει τη βιτρίνα η εικόνα των πεινασμένων που με τα βρώμικα χέρια τους εκλιπαρούν ακόμα και για ένα κομματάκι αντίδωρο ,είναι επιτακτική ανάγκη να αναδείξουμε την πραγματική διάσταση της Εκκλησίας, που αγκαλιάζει στοργικά τον κουρασμένο άνθρωπο της εποχής μας.

Έχουμε  βαρεθεί πια τα στομφώδη κηρύγματα, αρκετές ενοχές έχει φορτωθεί η ανθρώπινη φύση μας. Προσδοκούμε απ’ την Εκκλησία να μας γλυκάνει με το λόγο της, να μας θυμίζει συχνά τη θεία πνοή που φέρει η ύπαρξή μας, να μας δώσει ελπίδα εκεί που όλα φαίνεται να ‘χουν χαθεί…
Δεν βλέπω άλλο νόημα στη χριστιανική γιορτή...

Νόνη Σταματέλου
16 Αυγούστου 2013
Αθήνα


"Λόγος και Χρώμα σε Φως Θαλασσινό" στη Λευκάδα


Έκθεση ζωγραφικής
Εγκαινιάστηκε την Παρασκευή 5 Ιουλίου 2013 και ώρα 20:00 μια ιδιαίτερη έκθεση έργων ζωγραφικής της Σοφίας Βλάχου Πρωτόπαππα με εικόνες από τα ποιήματα της Νόνης Σταματέλου στην αίθουσα Τέχνης Θ. Στάμος στην πλατεία Μαρκά.
Το θέμα της έκθεσης είναι: «Λόγος και Χρώμα σε Φως Θαλασσινό».
Σ’ αυτά τα έργα η ζωγράφος εμπνέεται από την έντονη εικονοπλασία των ποιημάτων της Νόνης Σταματέλου, παρασύρεται απ’ τα υπόγεια ρεύματα που αδελφοποιούν την ποίηση με τη ζωγραφική όπως λέει κι ο Ρίλκε και κάνει μαζί τους το προσωπικό της ταξίδι σ’ ένα κόσμο με αγγέλους, γοργόνες, θάλασσες, λευκά πλεούμενα, «αιχμηρά παιχνίδια» και «πύρινες τροχιές» και συναντά την ποιήτρια «στο βαθύ γαλάζιο των παιδικών τους χρόνων».

Την Δευτέρα 8 Ιουλίου και ώρα 21:00, μέσα στον χώρο της έκθεσης, εκεί ανάμεσα στους πίνακες που γέννησε η έμπνευση από τα ποιήματα της Νόνης Σταματέλου, έγινε η παρουσίαση της δεύτερης ποιητικής της συλλογής με τίτλο «Σε πύρινη τροχιά».
Την παρουσίαση έκανε η φιλόλογος Ντίνα Αυγέρη και για το έργο της ποιήτριας μίλησαν επίσης ο συγγραφέας Γιάννης Πάσχος και η ζωγράφος Σοφία Βλάχου ενώ έπαιξε κιθάρα η Μαρία Γιαννικοπούλου
Για την ποιήτρια έχουν ειπωθεί:
«Είναι ολοφάνερη η πατρίδα της Νόνης. Έρχεται απ’ τη θάλασσα. Είναι σαν εκείνο τον ήρωα στην ταινία του Αγγελόπουλου «Ταξίδι στα Κύθηρα» που την ώρα της εκτέλεσης του αναφωνεί: Εγώ ήρθα απ’ τη θάλασσα, εσείς από πού ήρθατε;
Η διαμαρτυρία της μοιάζει με της φώκιας το κλάμα κι όχι με το κρώξιμο των μαύρων πουλιών που την τρομάζουν κι άλλοτε πάλι μοιάζει με το πέταγμα του γλάρου. ..
…Είναι φωτεινή κοπέλα που τραγουδά σαν την μικρή Αντιγόνη του Γ. Σεφέρη. Είναι μια Σαπφώ στ’ ακροθαλάσσι μαγεμένη απ’ το Αιγαίο και τα νησιά του που τραγουδά τους καημούς του καθενός μας……»
Φωτογραφία: Έκθεση ζωγραφικής
Εγκαινιάζεται την Παρασκευή 5 Ιουλίου 2013 και ώρα 20:00 μια ιδιαίτερη έκθεση έργων ζωγραφικής της Σοφίας  Βλάχου  Πρωτόπαππα  με εικόνες από τα ποιήματα της Νόνης Σταματέλου στην αίθουσα Τέχνης Θ. Στάμος στην πλατεία Μαρκά. 
Το θέμα της έκθεσης είναι: «Λόγος και Χρώμα σε Φως Θαλασσινό».
Σ’ αυτά τα έργα η ζωγράφος εμπνέεται από την έντονη εικονοπλασία των ποιημάτων της Νόνης Σταματέλου, παρασύρεται απ’ τα υπόγεια ρεύματα που αδελφοποιούν την ποίηση με τη ζωγραφική όπως λέει κι ο Ρίλκε και κάνει μαζί τους το προσωπικό της ταξίδι σ’ ένα κόσμο με αγγέλους, γοργόνες, θάλασσες, λευκά πλεούμενα, «αιχμηρά παιχνίδια» και «πύρινες τροχιές» και συναντά την ποιήτρια «στο βαθύ γαλάζιο των παιδικών τους χρόνων».

Η έκθεση θα διαρκέσει ως τις 14 Ιουλίου και θα είναι ανοιχτή 10:00-13:00 το πρωί και 19:00-22:00 το απόγευμα.
 
Την Δευτέρα 8 Ιουλίου και ώρα 21:00, μέσα στον χώρο της έκθεσης, εκεί ανάμεσα στους πίνακες που γέννησε η έμπνευση από τα ποιήματα της Νόνης  Σταματέλου, θα γίνει η παρουσίαση της δεύτερης ποιητικής της συλλογής με τίτλο «Σε πύρινη τροχιά».
Την παρουσίαση θα κάνει η φιλόλογος Ντίνα Αυγέρη και για το έργο της ποιήτριας θα μιλήσουν επίσης ο συγγραφέας Γιάννης Πάσχος  και η ζωγράφος  Σοφία Βλάχου ενώ θα παίξει κιθάρα η Μαρία Γιαννικοπούλου
Για την ποιήτρια έχουν ειπωθεί:
«Είναι ολοφάνερη η πατρίδα της Νόνης. Έρχεται απ’ τη θάλασσα. Είναι σαν εκείνο τον ήρωα στην ταινία του Αγγελόπουλου «Ταξίδι στα Κύθηρα»  που την ώρα της εκτέλεσης του αναφωνεί:  Εγώ ήρθα απ’ τη θάλασσα, εσείς από πού ήρθατε;
Η  διαμαρτυρία της μοιάζει με της φώκιας το κλάμα κι όχι με το κρώξιμο των μαύρων πουλιών που την τρομάζουν κι άλλοτε πάλι μοιάζει με το πέταγμα του γλάρου. ..
…Είναι φωτεινή κοπέλα που τραγουδά σαν την μικρή Αντιγόνη του Γ. Σεφέρη. Είναι μια Σαπφώ στ’ ακροθαλάσσι μαγεμένη απ’ το Αιγαίο και τα νησιά του  που τραγουδά τους καημούς του καθενός μας……»